Hoa trạng nguyên – Nguồn gốc, ý nghĩa và vai trò của nó trong truyền thống Giáng sinh phương Tây

Mình chưa bao giờ băn khoăn về ý nghĩa của hoa trạng nguyên cho tới khi ngồi xuống và bắt đầu vẽ nó. Ý nghĩa của hoa trạng nguyên trong dân gian Việt Nam thì hẳn nhiều người biết, nhưng còn loài hoa rực rỡ được ưa chuộng và không thể thiếu trong dịp lễ Giáng sinh của người phương Tây thì có ý nghĩa gì? Thật ra nó cũng không phải có nguồn gốc quá xa xưa, mà mới chỉ bắt đầy từ đầu thế kỷ 19 mà thôi, khi ngài đại sứ Mỹ đầu tiên tại Mexico phát hiện ra loài hoa này và mang nó giới thiệu với thế giới. Chính vì vậy mà cái tên Poinsettiahiện nay thế giới dùng để gọi nó, chính là được đặt theo tên của ông, Ngài Joel Roberts Poinsett.

Nguồn gốc hoa Trạng Nguyên

Hoa Trạng Nguyên có tên khoa học là Euphorbia Pulcherrima có nghĩa là "đẹp nhất" trong tiếng Latin. Loài hoa này có nguồn gốc từ Mexico và các nước Trung Mỹ, nơi nó mọc hoang dã như một loại cây bụi. Người Aztec cổ đại gọi loài hoa này là Cuetlaxochitl và sử dụng nó để chiết xuất thuốc nhuộm tự nhiên màu đỏ và các phương thuốc chữa bệnh.

Vốn là một người yêu thích thực vật, Ngài Poinsett đã mang loài hoa này về Mỹ và bắt đầu nhân giống. Để ghi nhận công lao của ông, loài hoa này được đặt theo tên ông là Poinsettia. Ngày 12 tháng 12, ngày mất của Joel Poinsett, đã được chọn làm Ngày Hoa Trạng Nguyên Quốc Gia ở Mỹ, như một cách tôn vinh di sản của ông.

Tại sao hoa trạng nguyên lại gắn liền với lễ Giáng sinh?

Còn vì sao hoa trạng nguyên lại được dùng trong dịp lễ Giáng sinh? Đó cũng lại là một truyền thuyết có nguồn gốc từ Mexico. Câu chuyện kể rằng:

Vào đêm Giáng sinh, một cô bé nghèo tên Pepita không có quà để dâng lên Chúa Hài Đồng trong nhà thờ. Trong lúc tuyệt vọng, cô bé nhặt những nhành cỏ dại ven đường và đặt chúng lên bàn thờ. Kỳ diệu thay, những nhành cỏ dại đó bỗng nở thành những bông hoa đỏ tươi lộng lẫy. Mọi người tin rằng đó là phép màu, tượng trưng cho tình yêu chân thành và lòng thành kính của cô bé. Từ đó, hoa Trạng Nguyên được xem là “Flower of the Holy Night” ("Hoa của Đêm Thánh" - Flores de Noche Buena).

Và người ta tin rằng sắc đỏ của hoa tượng trưng cho máu của Chúa Giêsu, trong khi các lá xanh thể hiện hy vọng và sự sống. Sự kết hợp hài hòa giữa màu đỏ, xanh lá cây và vàng của hoa Trạng Nguyên cũng rất phù hợp với không khí lễ hội của mùa Giáng sinh. Loài hoa này nhanh chóng trở thành biểu tượng trang trí phổ biến ở các gia đình, nhà thờ và các sự kiện trong dịp lễ.

Ý nghĩa tượng trưng của hoa trạng nguyên

Dù vậy, hoa Trạng Nguyên mang nhiều ý nghĩa khác nhau tùy thuộc vào từng nền văn hóa. Nhưng dưới đây là những ý nghĩa mà những người yêu thích loài hoa này hướng đến.

Niềm vui và hy vọng: Hoa trạng nguyên tượng trưng cho niềm vui và hy vọng, màu đỏ tươi của hoa đại diện cho sức sống mãnh liệt, niềm vui và tinh thần lạc quan, đặc biệt trong mùa đông lạnh giá.

Thành công và may mắn: Ở Việt Nam, hoa Trạng Nguyên gắn liền với hình ảnh của sĩ tử đỗ đạt vinh quy bái tổ, mang lại niềm vui và may mắn cho gia đình.

Biểu tượng của tình yêu và sự thuần khiết:Những cánh hoa đỏ (thực ra là lá bắc, có tác dụng chữa một số bệnh về da) bao quanh nhụy hoa vàng tạo nên hình ảnh một ngôi sao rực rỡ - biểu tượng của tình yêu, sự tinh khiết và ánh sáng dẫn đường.

Hoa trạng nguyên trong lễ hội hiện đại

Ngày nay, hoa Trạng Nguyên xuất hiện khắp nơi trong dịp Giáng sinh và năm mới, đặc biệt là:

• Trang trí nhà cửa như: đặt trong phòng khách, trên bàn ăn hoặc cửa ra vào như một lời chúc may mắn và an lành.
• Tặng cho người thân yêu: Hoa Trạng Nguyên cũng được dùng để làm quà tặng ý nghĩa cho gia đình và bạn bè để gửi gắm tình yêu và những lời chúc tốt đẹp.
• Trang trí nhà thờ và sự kiện: Và đặc biệt, loài hoa này luôn được dùng trong các nghi lễ và sự kiện mùa Giáng Sinh tại nhà thờ và các không gian công cộng, tạo không khí ấm áp và linh thiêng.

Vẽ có một bức tranh bé xíu thôi mà viết hẳn một bài rất là dài, nó cũng xứng đáng phải không các bạn. Vì cũng là một dịp để chúng mình cùng biết được về nguồn gốc và ý nghĩa của loài hoa rất đẹp và trong một dịp rất đẹp này. Như một lời hát "ít the most wonderful time of the year".

Chúc các bạn có một Giáng sinh an lành và mọi điều may mắn trong cuộc sống sẽ theo màu hoa rực rỡ này gõ cửa ngôi nhà bạn.

Flora