Mình đã đi một số International Art Fair ở nước ngoài rồi nhưng ở Việt Nam thì đây là lần đầu, và cũng là lần đầu dự một Hotel Art Fair (Hội chợ Nghệ thuật tổ chức trong phòng khách sạn). Bạn không đọc nhầm đâu, đúng là trong phòng ngủ khách sạn chứ không phải phòng hội thảo hay sảnh khách sạn. Đây là một xu hướng mới của thị trường nghệ thuật với những ưu điểm và cái khó riêng của mô hình này.
Trước khi tìm hiểu về lịch sử, xu hướng và các con số về Hotel Art Fair trên toàn thế giới, hãy cùng xem xem Hotel Art Fair quốc tế lần đầu tiên được tổ chức tại Việt Nam có những gì đáng chú ý.
VIA 2024
Khai mạc chiều qua dành cho khách VIP, Hotel Art Fair sẽ chính thức mở cửa rộng rãi cho công chúng từ ngày 20 tới hết ngày 22/12 tại lầu 17, Khách sạn Nikko, Nguyễn Văn Cừ, Q1, TP HCM. Art Fair này được tổ chức bởi gia đình Ông Tomura và Bà Lee, một Gallery có trụ sở tại Nhật và TP HCM, là một cặp vợ chồng người Nhật và Hàn Quốc. Dễ hiểu vì sao các Gallery tham dự lần này ngoài sân nhà dành cho VN thì còn lại là các gallery chia đều cho hai quốc gia Nhật và Hàn Quốc, nên tính “quốc tế” không đậm nét lắm.
Như một mô hình Hotel Art Fair tiêu biểu, các phòng khách sạn được sắp đặt làm không gian triển lãm. Điều đó đồng nghĩa với việc các tác phẩm nghệ thuật sẽ được trưng bày trên... giường, trên bàn ghế và cả trong... nhà vệ sinh. Tuy vậy, với sự sắp đặt chỉn chu của người Nhật thì khách thưởng lãm hoàn toàn không bị bối cảnh chi phối tới chất lượng hưởng thụ nghệ thuật.
Hai gian trưng bày ấn tượng và đắt giá nhất chắc chắn thuộc về... đơn vị tổ chức - Gallery Tomura, với các tác phẩm của những danh hoạ VN như Lê Phổ, Bùi Xuân Phái, Trần Lưu Hậu, Nguyễn Tư Nghiêm... hay các tác giả đương đại như Thành Chương, Lê Thiết Cương... Bức tranh hoa của Lê Phổ có giá khoảng 80,000 $. Bên cạnh đó là các tác phẩm đặc biệt công phu về mặt kỹ thuật nhưng lại mang tới hiệu ứng thị giác tiết chế tối thiểu mở ra một chiều cảm nhận bình an vô tận của nghệ sĩ Hàn Quốc.
2 Gallery của VN là Bình Minh và Special Exhibition cũng có những tác phẩm đặc biệt của hội hoạ VN. Mình không mê sơn mài lắm nhưng bị say nắng "Xuân thì" của Nguyễn Hoài Hương. Mình cũng mê một số tranh của hoạ sĩ và nhiếp ảnh gia Nhật Bản. Mình tìm được “tri kỷ” vẽ không cần sketch người Nhật còn rất trẻ, một hoạ sĩ với nhưng tác phẩm mà mình gọi đùa là “doodle kiểu Nhật” rất ấn tượng. Cũng trong gian của cậu ấy, một nữ nhiếp ảnh gia với bộ ảnh giới hạn duy nhất chỉ triển lãm ở Việt Nam lần này được cô chụp hoàn toàn không dùng bất kỳ filter nào vào thời điểm khi mặt trời còn chưa lên với nhiệt độ âm ngoài trời và ánh sáng tối thiểu. Màu sắc và hiệu ứng của các tác phẩm này thật sự kinh ngạc.
Điểm mình thích thú nhất khi xem hội chợ này chính là sự kết hợp của các vật liệu, ngôn ngữ truyền thống vào trong cách thể hiện đương đại.
Đội ngũ staff khá thân thiện nhiệt tình, tuy nhiên còn hạn chế trong việc chuyển ngữ liên quan đến nghệ thuật nên khá nhiều chi tiết có thể dễ bị bỏ qua nếu bạn không chủ động trực tiếp giao tiếp bằng tiếng Anh với các chủ Gallery và nghệ sĩ. Một gallery có tác phẩm trưng bày khá sơ sài do các tranh khổ lớn đang vướng thủ tục hải quan chưa kịp “nhập khẩu”, đặc trưng của gallery này là các tác phẩm làm từ da bò và lợn.
Triển lãm còn có tác phẩm và bản in của các danh hoạ như Takashi Murakami, Yayoi Kusama, Andy Warhol.
Hotel Art Fair trên thế giới
Quay về với lịch sử của mô hình hội chợ nghệ thuật trong phòng khách sạn, Hội chợ nghệ thuật tại khách sạn bắt đầu xuất hiện từ cuối thế kỷ 20, khi các nghệ sĩ và nhà tổ chức sự kiện tìm kiếm các không gian thay thế hay không gian mở rộng để trưng bày tác phẩm của mình. Một trong những hội chợ đầu tiên là Gramercy International Art Fair, được tổ chức tại khách sạn Gramercy Park ở New York vào năm 1994. Sự kiện này đã mở ra một khái niệm mới, nơi các phòng khách sạn không chỉ là nơi lưu trú mà còn trở thành không gian nghệ thuật độc đáo.
Khái niệm này nhanh chóng lan rộng ra các thành phố lớn khác trên thế giới, đặc biệt là những nơi có nền nghệ thuật phát triển như Miami, London, và Tokyo. Các hội chợ như Aqua Art Miami, được tổ chức lần đầu vào năm 2005, và SPRING/BREAK Art Show ở New York, ra mắt năm 2012, đã tiếp nối truyền thống này, đưa hội chợ nghệ thuật tại khách sạn trở thành một phần không thể thiếu trong lịch trình nghệ thuật quốc tế. Những sự kiện này không chỉ mang lại cơ hội mới cho nghệ sĩ mà còn tạo ra những trải nghiệm độc đáo cho khán giả, giúp họ tiếp cận nghệ thuật một cách gần gũi hơn.
Ý tưởng này tuy đơn giản nhưng đòi hỏi sự lên kế hoạch kỹ lưỡng. Mỗi phòng khách sạn trở thành một phòng trưng bày nhỏ, trưng bày các tác phẩm nghệ thuật được các gallery hoặc nghệ sĩ tự tay chọn lọc. Hình thức cá nhân hóa và tương tác cao này giúp người tham quan kết nối sâu sắc hơn với nghệ thuật. Trưng bày các tác phẩm trong môi trường sống quen thuộc, người sưu tập có thể hình dung cách một bức tranh, tác phẩm điêu khắc hoặc nghệ thuật sắp đặt sẽ phù hợp với không gian nhà riêng của họ như thế nào. Hơn nữa, cơ hội gặp gỡ trực tiếp các nghệ sĩ và các chủ gallery cũng mang lại sự tương tác chân thực, độc đáo hơn.
Hội chợ nghệ thuật tại khách sạn đã đạt được sức hút đáng kể trên toàn cầu, đặc biệt tại các thành phố có nền nghệ thuật phát triển như Bangkok, Tokyo, Miami và London. Ví dụ, Hotel Art Fair tại Bangkok đã trở thành một phần không thể thiếu trong bối cảnh văn hóa của thành phố này. Được tổ chức tại những khách sạn sang trọng như W Bangkok, sự kiện này là sự kết hợp giữa các nghệ sĩ Đông Nam Á đang nổi và các phòng trưng bày quốc tế. Phiên bản 2022 được cho là đã thu hút hơn 5.000 khách tham quan và mang lại doanh thu trên 1 triệu USD. Những số liệu này cho thấy sự thành công của mô hình này, tuy nhiên, nếu định sử dụng số liệu này, cần phải xác nhận lại một nguồn uy tín.
Tại Miami, Aqua Art Miami được tổ chức trong khuôn khổ sự kiện danh giá Art Basel Miami Beach, mang đến không gian boutique tại khách sạn Aqua. Hội chợ này nổi tiếng với sự pha trộn sinh động của nghệ thuật đương đại, thu hút cả các tài năng mới nổi lẫn các nhà sưu tập kỳ cựu. Tương tự, SPRING/BREAK Art Show tại New York biến các không gian khách sạn thành các trung tâm nghệ thuật thử nghiệm và tiên phong, thu hút hơn 40.000 khách tham quan trong phiên bản gần đây nhất. Các hội chợ này đã khẳng định vị trí của mình như những điểm dừng chân không thể bỏ qua dành cho các nhà sưu tập tìm kiếm tài năng mới và các nghệ sĩ muốn khẳng định tên tuổi.
Một trong những điểm hấp dẫn nhất của hội chợ nghệ thuật tại khách sạn là khả năng dân chủ hóa việc sưu tập nghệ thuật. Khác với bầu không khí đôi khi đáng sợ của các phòng trưng bày cao cấp hoặc quy mô áp đảo của các hội chợ nghệ thuật truyền thống, hội chợ tại khách sạn tạo ra một môi trường thân thiện hơn. Nhiều hội chợ trưng bày các tác phẩm ở nhiều mức giá khác nhau, bắt đầu từ vài trăm đô la, giúp chúng dễ tiếp cận hơn với thế hệ nhà sưu tập trẻ tuổi, những người muốn đầu tư vào nghệ thuật nhưng có thể chưa biết bắt đầu từ đâu. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng không gian sang trọng của một số hội chợ nghệ thuật tại khách sạn vẫn có thể tạo cảm giác độc quyền đối với một số nhóm khách tham quan, và việc giải quyết khoảng cách này có thể nâng cao hơn nữa tính hòa nhập.
Đối với nghệ sĩ và các phòng trưng bày, hội chợ nghệ thuật tại khách sạn mang đến một sân chơi sáng tạo và tiết kiệm chi phí để giới thiệu tác phẩm. Các hội chợ nghệ thuật truyền thống thường rất đắt đỏ do phí tham gia cao và chi phí hậu cần. Ngược lại, hội chợ nghệ thuật tại khách sạn mang lại sự linh hoạt và hiệu quả về chi phí, thường dẫn đến các giao dịch bán hàng trực tiếp và kết nối lâu dài với các nhà sưu tập. Các nghệ sĩ cũng được hưởng lợi từ cơ hội độc đáo này khi trình bày tác phẩm trong môi trường gần gũi, dễ tạo sự kết nối với người mua.
Sự kết hợp giữa nghệ thuật và lòng hiếu khách đã mở ra những hướng đi mới cho du lịch văn hóa. Ngày càng có nhiều du khách lên kế hoạch chuyến đi của mình xoay quanh các sự kiện này, kết hợp niềm đam mê nghệ thuật với tiện nghi khi lưu trú tại các khách sạn cao cấp. Sự tương hỗ này mang lại lợi ích cho cả thế giới nghệ thuật và ngành công nghiệp khách sạn, thúc đẩy sự gắn kết văn hóa và tăng trưởng kinh tế.
Phát triển bền vững là một trọng tâm quan trọng của các hội chợ nghệ thuật tại khách sạn. Việc tái sử dụng các không gian hiện có giúp các hội chợ này giảm tác động môi trường liên quan đến việc xây dựng các địa điểm triển lãm lớn. Nhiều hội chợ cũng tận dụng công nghệ kỹ thuật số, chẳng hạn như các tour tham quan ảo và danh mục trực tuyến, để mở rộng phạm vi tiếp cận trong khi giảm thiểu dấu chân carbon. Ví dụ, một số hội chợ cho phép trải nghiệm kết hợp giữa triển lãm thực tế và nền tảng kỹ thuật số, đảm bảo khả năng tiếp cận cho khán giả toàn cầu.
Báo cáo Thị trường Nghệ thuật Toàn cầu 2022 của Art Basel và UBS nhấn mạnh sự ảnh hưởng ngày càng tăng của các nhà sưu tập trẻ, chiếm 35% tổng số giao dịch nghệ thuật toàn cầu. Hội chợ nghệ thuật tại khách sạn được định vị tốt để phục vụ đối tượng này, tạo dựng các điểm đầu tư hợp lý vào thị trường nghệ thuật. Các sự kiện như SPRING/BREAK tại New York và Aqua Art Miami đã ghi nhận sự tăng trưởng ổn định về số lượng người tham dự và doanh số bán hàng.
Mặc dù hội chợ nghệ thuật tại khách sạn đang định hình lại thế giới nghệ thuật, chúng không phải không có thách thức. Không gian hạn chế có thể làm giảm khả năng trưng bày các tác phẩm lớn, đặc biệt là các lắp đặt quy mô lớn. Ngoài ra, việc cân bằng giữa tính tiếp cận và sự độc quyền vẫn là một thách thức. Việc giải quyết những vấn đề này sẽ là chìa khóa cho sự thành công và phát triển tiếp theo của mô hình này.
Hội chợ nghệ thuật tại khách sạn đại diện cho một sự chuyển đổi năng động trong cách chúng ta tiếp cận nghệ thuật. Kết hợp sự sáng tạo với sự thoải mái và sang trọng của các không gian mang lại một cách tiếp cận mới và gần gũi hơn trong trải nghiệm nghệ thuật.
0 comments on “Hotel Art Fair đầu tiên tại Việt Nam”